‘n Sonstorm 2 687 Jaar gelede was so groot dat sy vingerafdruk vasgevang was in boomringe. Wat beteken dit vir ons?
Ongeveer 2 687 jaar gelede het die Aarde ’n massiewe sonstorm ervaar, bekend as ’n Miyake-gebeurtenis, wat so kragtig was dat bewyse daarvan in boomringe gevind kan word. Hierdie gebeurtenisse is uiters skaars; slegs ses sulke storms is in die afgelope 14 500 jaar aangeteken. Die mees onlangse een het tussen 664 en 663v.C. plaasgevind.
Wat is ’n Miyake-gebeurtenis?
Miyake-gebeurtenisse is enorme uitbarstings van sonaktiwiteit wat veroorsaak dat radioaktiewe isotope, soos koolstof-14, in groot hoeveelhede gevorm word. Hierdie isotope word in boomringe neergelê wanneer kosmiese strale stikstof in die atmosfeer tref. Die koolstof-14 kombineer dan met suurstof om koolstofdioksied te vorm, wat bome deur fotosintese opneem. Die unieke eienskappe van hierdie gebeurtenisse is vir die eerste keer in 2012 deur die Japannese wetenskaplike Fusa Miyake beskryf.
Navorsing en bewyse
’n Navorsingspan onder leiding van Irina Panyushkina en Timothy Jull aan die Universiteit van Arizona het boomringe bestudeer om meer oor hierdie sonstorms uit te vind. Hulle het houtmonsters van dooie bome, wat in rivieroewers en tydens argeologiese opgrawings gevind is, ontleed. Die span het die boomringe individueel gedissekteer en sellulose verbrand om die inhoud van radiokoolstof te bepaal.
Yskerne, wat uit gletsers en ysplate onttrek word, dien ook as tydkapsules van historiese sonaktiwiteit. Deur isotopiese pieke, soos koolstof-14 en berillium-10, in yskerne te vergelyk met dié in boomringe, kan navorsers bevestig wanneer groot sonstorms plaasgevind het.
Potensiële gevolge vandag
As ’n Miyake-gebeurtenis vandag sou voorkom, sou dit verwoestende gevolge hê. Volgens Panyushkina kan so ’n gebeurtenis moderne tegnologie, insluitend kommunikasie- en satellietstelsels, ernstig ontwrig. Hierdie storms is baie kragtiger as die sonstorms wat ons tans ervaar, en hul impak op ons hoogs-tegnologiese samelewing kan rampspoedig wees.
Hoe die gebeurtenis ontstaan
Die vorming van koolstof-14 begin in die stratosfeer, waarna dit oor ’n paar maande na die laer atmosfeer beweeg. Dit word dan deur bome geabsorbeer tydens fotosintese en word deel van die houtstruktuur. Hierdie proses gee wetenskaplikes ’n akkurate tydlyn van die gebeurtenis.
Die kombinasie van boomringanalise en isotopiese studies in yskerne bied ’n duidelike prentjie van hoe Miyake-gebeurtenisse oor tyd plaasgevind het. Dit bevestig dat hierdie massiewe sonstorms nie net geskiedkundige nuuskierigheid is nie, maar ook ‘n werklike bedreiging vir die moderne wêreld.
